Reactie SodM op de eerste Staat van Groningen en Noord-Drenthe

Volgens SodM laat het rapport een duidelijke en eerlijke manier zien hoe het gaat met schadeherstel, versterking en het vertrouwen in de overheid. Het is goed dat in het rapport naast feiten ook de ervaringen van bewoners worden gedeeld. Zo wordt zichtbaar hoe zwaar de gevolgen van de gaswinning zijn. Tegelijk mist SodM belangrijke informatie, vooral over hoe de overheid wil bouwen aan een betere overheid in dienst van de samenleving.

Versterking

SodM gaat in haar reactie allereerst in op de stand van zaken rondom de maatregelen die verband houden met versterken en verwijst daarbij naar haar eigen ‘Staat van de veiligheid in Groningen in verband met de voormalige gaswinning’ van 7 april jl. In de voortgangsrapportage benadrukt SodM dat het voor de veiligheid van de bewoners van deze gebouwen van groot belang is de versterkingsopgave zo spoedig mogelijk af te ronden. Uit onderzoek van Gronings Perspectief (Rijksuniversiteit Groningen) blijkt dat de rompslomp rondom versterking een negatief effect heeft op de gezondheid en het welzijn van bewoners, terwijl na het afronden van de versterking door de onderzoekers weer een positief effect wordt gemeten.

Verankeren lessen voor de energiewinning

SodM heeft ook breder gekeken naar de geleerde lessen naar aanleiding van de parlementaire enquête voor het gebruik van de diepe ondergrond voor energiewinning. In het te ontwikkelen mijnbouwbeleid vindt SodM het belangrijk te formuleren hoe de overheid omgaat met de gezondheid en het welbevinden van de betrokken burgers. De nadelige effecten van bijvoorbeeld gaswinning, maar ook van andere vormen van energiewinning kunnen doorwerken op de gezondheid en het welbevinden van bewoners. Dit gaat verder dan alleen subjectieve gevoelens van onveiligheid.

Hierbij merkt SodM op dat een stand van zaken ontbreekt van de maatregelen rondom de pijler ‘Bouwen aan de overheid; een betere overheid in dienst van de samenleving’ (maatregelen 36-50) uit Nij Begun. Met name belangrijk voor het toezicht op de diepe ondergrond zijn dit: Onafhankelijk toezicht verbeteren (maatregelen 36-39), Bewindslieden en beleidsambtenaren gaan op grote schaal in gesprek met burgers (maatregel 42), Toezicht op opruimwerk en nazorg (maatregel 45), Kennisontwikkeling en borging van kennis en data (maatregel 49) en Veiligheids- en risicostrategie voor ondergrondse activiteiten (maatregel 50). Verankering van de lessen vereisen ook een structurele financiering van SodM voor de structurele maatregelen. Echter na 2028 is deze financiering onzeker.