Aardbevingen in Groningen zijn het gevolg van de gaswinning. Deze aardbevingen zorgen voor schade aan huizen en veiligheidsrisico's.
Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) adviseert de minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK) over de veiligheid in Groningen als gevolg van de gaswinning. Op aandringen van SodM wordt de gaswinning in Groningen afgebouwd naar nul. Met het afnemen van de gaswinning, nemen ook de veiligheidsrisico's af.
Hoe gaat het verder met de aardbevingen in Groningen nu de gaswinning wordt afgebouwd naar nul?
Staatstoezicht op de Mijnen ziet toe op veilige gaswinning in Groningen. En dat is nodig, want gaswinning veroorzaakt aardbevingen, schade aan bebouwing en vormt een veiligheidsrisico. Dat werkt als volgt. Het gas bevindt zich op 3 kilometer diepte, in zandsteen. In deze laag zitten
breuken. Als het gas omhoog wordt gepompt, neemt de druk op die plek af. De bodem krimpt in elkaar, wat spanning geeft op de breuken. Hierdoor ontstaat een aardbeving. Na advies van SodM heeft de regering besloten de gaswinning te stoppen. Positief, want dan gaat heel Groningen voldoen aan de wettelijke veiligheidsnorm. Het veiligheidsrisico als gevolg van aardbevingen door gaswinning in Groningen is dan gelijk aan natuurrampen, zoals overstromingen, op andere plaatsen in Nederland. Het stoppen van de gaswinning betekent echter niet dat de aardbevingen ook direct stoppen. Want de bodem heeft tijd nodig om te stabiliseren. De kans op aardbevingen - óók zwaardere - en schade blijft nog enige tijd bestaan, maar wordt steeds kleiner. Hoe lang dit precies duurt weet niemand. Daarom blijven we onderzoek
doen naar de Groningse bodem. Zodat Groningers zich net zo veilig kunnen voelen als de rest van Nederland. Meer weten? Ga naar www.sodm.nl/gaswinning
Afbouw gaswinning én versterking huizen nodig voor de veiligheid
De minister van EZK heeft besloten de gaswinning in het gasjaar 2021-2022 te laten dalen naar 9,3 miljard Nm3. Daarna is het veld nog een paar jaar beschikbaar in geval van nood, bijvoorbeeld een extreem koude winter. Het aantal en de kans op aardbevingen in Groningen als gevolg van de gasproductie neemt daardoor verder af. Pas als de versterking is uitgevoerd, is het in Groningen net zo veilig als elders in Nederland.
Aantal aardbevingen in het Groningen-gasveld
| | M +3,5 | M 3,0-3,5 | M 2,5-3,0 | M 2,0-2,5 | M 1,5-2,0 |
|---|---|---|---|---|---|
| 2010 | 0 | 0 | 2 | 3 | 10 |
| 2011 | 0 | 1 | 2 | 4 | 22 |
| 2012 | 1 | 0 | 0 | 2 | 17 |
| 2013 | 0 | 2 | 3 | 7 | 17 |
| 2014 | 0 | 1 | 4 | 4 | 10 |
| 2015 | 0 | 1 | 1 | 6 | 13 |
| 2016 | 0 | 0 | 0 | 3 | 10 |
| 2017 | 0 | 0 | 1 | 3 | 14 |
| 2018 | 0 | 1 | 1 | 2 | 11 |
| 2019 | 0 | 1 | 1 | 0 | 9 |
| 2020 | 0 | 0 | 2 | 4 | 10 |
In 2020 waren er in totaal 69 bevingen in het Groningen-gasveld. Hiervan hadden er 16 een magnitude groter dan 1,5 op de schaal van Richter. In 2019 waren er 85 bevingen waarvan 11 met een magnitude groter dan 1,5. In 2020 was de zwaarste aardbeving op 14 juli in Loppersum met een magnitude van 2,7. In 2019 had de zwaarste aardbeving een magnitude van 3,4. Deze vond plaats ten westen van de gemeente Loppersum in Westerwijtwerd.
Huidige bevingen resultaat van zestig jaar gaswinning
De jarenlange gaswinning heeft voor drukverschillen gezorgd in het Groningen-gasveld. Zo is de druk rondom de clusters in Loppersum waar de winning al enige tijd gestopt is, relatief hoog. In het zuiden, waar nog gas gewonnen wordt, is de druk lager. Deze druk is zich nu aan het vereffenen. Het aardgas stroomt van plekken met een hoge druk naar plekken met een lage druk. Dit proces veroorzaakt spanningen op breuken in de diepe ondergrond, die tot bevingen kunnen leiden. Pas als die druk overal gelijk is, zullen er geen gasgerelateerde aardbevingen meer zijn. Daarom gaan de aardbevingen door, ook als de winning uit het Groningen-gasveld helemaal gestopt is. Het aantal en de zwaarte van de bevingen neemt naar verwachting wel af, en zal op een gegeven moment stoppen. Hoelang dit proces van drukvereffening duurt, is onbekend.
Maatschappelijke ontwrichting als gevolg van de gaswinning
De aardbevingsproblematiek leidt tot maatschappelijke ontwrichting in Groningen. Daarom heeft SodM de minister van EZK in 2019 geadviseerd om de versterkingsopgave als een crisis aan te pakken. Door de afbouw van de gaswinning gaan de veiligheidsrisico's omlaag en worden na verloop van tijd steeds kleiner. Het aantal huizen dat moet worden versterkt gaat daarmee omlaag, maar het tempo waarop de versterking gaat moet aanzienlijk omhoog. Alleen dan wordt de vereiste snelheid bereikt die nodig is voor de veiligheid van de Groningers. SodM houdt zowel de afbouw van de gaswinning en de voortgang van de versterking in de gaten. Daarover adviseert SodM beide verantwoordelijke ministeries, EZK en BZK, via voortgangsrapportages.