Injectie in het Groningen-gasveld

De oorlog in Oekraïne leidt ertoe dat veel landen in Europa op zoek gaan naar alternatieven voor de grootschalige gasimport uit Rusland. Er is daardoor ook veel (media) aandacht voor het resterende aardgas in het Groningen-gasveld. Verschillende bronnen suggereren dat injectie van een alternatief gas of vloeistof zou helpen om zowel het restant aardgas in de Groningse ondergrond te winnen, en de drukverschillen in het Groningen-gasveld (en daarmee de seismiciteit) te verminderen. Op dit moment is er echter onvoldoende wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat dit veilig kan in het Groningen-gasveld.

Hoe zou injectie werken?

Bij gaswinning wordt aardgas uit de poriën van een gesteente op diepte gehaald, waardoor het gesteente wordt samengedrukt. Dit heeft tot gevolg dat er bodemdaling optreedt aan de oppervlakte en dat er aardbevingen kunnen ontstaan. Injectie heeft tot doel om het (gewonnen of nog te winnen) gas te vervangen met water of een alternatief gas, bijvoorbeeld CO2, waterstof, of stikstof om deze gevolgen te stoppen of te beperken. Om een toename van seismiciteit bij doorgaande of hogere productie te voorkomen, zou de huidige druk in stand gehouden moeten worden. Hiervoor zal minimaal evenveel alternatief gas geïnjecteerd moeten worden als wat er aan aardgas geproduceerd wordt.

Is het realistisch voor het Groningen-gasveld?

Om de injectie op een gecontroleerde manier te doen, betekent dat er in de praktijk waarschijnlijk meerdere nieuwe putten zouden moeten worden geboord in het Groningen-gasveld. Waar precies zou goed onderzocht moeten worden, omdat injectie op een verkeerde plek juist kan leiden tot extra aardbevingen. Daarnaast zijn de benodigde hoeveelheden alternatief gas om te injecteren enorm. Ter vergelijk: de nieuwe stikstoffabriek in Zuidbroek produceert zo’n 1 miljard kuub per jaar. Om minimaal de geproduceerde hoeveelheid aardgas te vervangen (dit jaar zo’n 2,8 miljard kuub) zullen er dus meerdere fabrieken moeten worden bijgebouwd om dit gas te produceren, met milieu- en energiekosten tot gevolg. Tot slot kunnen ondergrondse reacties optreden tussen het alternatieve gas/water en het gesteente. Ook dit zou nader onderzocht moeten worden specifiek voor het Groningen-gasveld voordat injectie kan worden overwogen.

Geen kortetermijn-oplossing

Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) stelt de veiligheid van de mens en de bescherming van het milieu voorop. Vanuit die rol constateert SodM dat er nog aanvullend onderzoek nodig is om te bepalen of injectie in het Groningen-gasveld veilig zou kunnen worden toegepast. Vanwege de schaal waarop injectie moet plaatsvinden om effect te hebben in het Groningen-gasveld en de onzekerheden in de types en mate van resulterende risico’s, kan het injecteren van een alternatief gas of water realistisch gezien niet op korte of middellange termijn leiden tot de veilige winning van meer aardgas dan wel de vermindering van seismiciteit.