Injectie van productiewater door NAM in Twente onder verscherpt toezicht
Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft het onderzoek van de NAM naar de scheur in de buitenbuis van een injectieput in Twente beoordeeld, en komt tot de volgende conclusies:
- Er zijn geen aanwijzingen dat er lekkage van productiewater heeft plaatsgevonden;
- Het incident had al in 2017 opgemerkt, onderzocht en bij SodM gemeld moeten worden;
- SodM stelt alle activiteiten van de NAM rondom de injectie van productiewater afkomstig van de oliewinning in Schoonebeek per direct onder verscherpt toezicht;
- SodM heeft het Openbaar Ministerie (OM) ingelicht. Het OM kijkt vanuit strafrechtelijk oogpunt naar deze zaak;
- Op aangeven van SodM heeft de NAM de injectie van productiewater in de nabijgelegen injectieput uit voorzorg stilgelegd;
- De NAM moet nader onderzoek doen naar de oorzaak van de scheur van SodM.
Nadere toelichting oordeel
Februari 2021 heeft de NAM een scheur geconstateerd in de buitenbuis van een waterinjectieput in Twente (ROW2). De NAM heeft deze bevinding aan SodM gemeld en heeft conform de wettelijke verplichting een onderzoek uitgevoerd. SodM heeft het onderzoek van de NAM beoordeeld en komt tot de conclusie dat de NAM onvoldoende onderzoek heeft gedaan naar de oorzaak van de scheur. Bovendien was het monitoringsprogramma van de NAM niet in staat om schade aan deze put tijdig op te sporen. SodM acht dit met name een risico voor injectieput ROW7, die zich in de nabijheid bevindt van ROW2. SodM sluit niet uit dat op dit moment vergelijkbare krachten in de diepe ondergrond inwerken op deze put. Op aangeven van SodM heeft de NAM daarom de waterinjectie in ROW7 uit voorzorg stillegt. Daarnaast stelt SodM alle activiteiten van de NAM rondom de injectie van productiewater afkomstig van de oliewinning in Schoonebeek per direct onder verscherpt toezicht. In het kader van het verscherpt toezicht, heeft SodM ook het Openbaar Ministerie ingelicht. Het OM heeft aangegeven vanuit een strafrechtelijk oogpunt naar deze zaak te zullen kijken.
Geen lekkage van productiewater
SodM benadrukt dat er op dit moment geen aanwijzingen zijn dat zich gevaarlijke situaties hebben voorgedaan bij put ROW2, of dat deze dreigen plaats te vinden bij de overige injectieputten in het Rossum-Weerselo veld. SodM heeft vastgesteld dat het teruggehaalde deel van de binnenbuis van ROW2 nog intact was, en dat de gemeten injectiedrukken geen lekkage van productiewater naar de buitenbuis laten zien. Wel staat vast dat zo’n 10 m3 mijnbouwvloeistof die tussen de binnen- en de buitenbuis zit, naar de diepe ondergrond is gelekt. Deze vloeistof bestaat uit water met een pH-waarde van 11 door de toevoeging van kaliumchloride (zout). Deze vloeistof is in een injectiereservoir terechtgekomen.
Al in 2017 eerste signaal van mogelijke problemen bij ROW2
De NAM had al in 2017 kunnen weten dat er problemen waren met de integriteit van injectieput ROW2, omdat in augustus van dat jaar de druk in de ruimte tussen de binnen- en de buitenbuis kortstondig wegviel. De gemeten drukdaling had tijdig opgemerkt, onderzocht en bij de toezichthouder gemeld moeten worden. De NAM heeft de toezichthouder pas in maart 2021 van deze drukdaling op de hoogte gesteld.
Pieter van den Bergen, directeur Toezicht bij SodM: “Activiteiten in de diepe ondergrond zijn niet zonder risico’s. Daarom is het zo belangrijk dat de NAM de monitoring op orde heeft, en zo goed mogelijk begrijpt wat zich in de diepe ondergrond heeft afgespeeld. Dat de NAM geen actie heeft ondernomen na de eerste signalen in 2017, vinden wij kwalijk. Bovendien stellen wij vast dat er nog veel onzekerheid is over de exacte toedracht. Omdat wij dit voor de nabijgelegen injectieput op dit moment een te groot risico vinden, hebben wij NAM gezegd de injectie van productiewater via deze put uit voorzorg stil te leggen. Daarnaast hebben wij de waterinjectie-activiteiten in Twente NAM onder verscherpt toezicht gesteld, totdat wij overtuigd zijn dat de NAM de risico’s van waterinjectie in de diepe ondergrond afdoende beheerst.”
Over waterinjectie in Twente
In Twente vindt de injectie van productiewater plaats dat vrijkomt bij de oliewinning in Schoonebeek. Het productiewater wordt geïnjecteerd in het voormalig gasveld Rossum-Weerselo via putten ROW4, ROW5 en ROW7. De integriteit van deze putten wordt regelmatig gemeten door de NAM. De staat van de binnenbuis wordt elk jaar gemeten, en (het onderste deel van) de buitenbuis elke vijf jaar. De metingen van zowel de binnen- als de buitenbuis van ROW4 en ROW5 zijn van voldoende kwaliteit om te kunnen vaststellen of injectie verantwoord kan plaatsvinden. Ook de jaarlijkse metingen van de binnenbuis van ROW7 zijn van afdoende kwaliteit. Echter, omdat de binnenbuis van ROW7 een stuk smaller is en hierdoor niet alle meetapparatuur past, hanteert de NAM een alternatieve, minder nauwkeurige methode voor de vijfjaarlijkse metingen van de buitenbuis. Gezien het incident bij ROW2 wil SodM dat de NAM hier aanvullende metingen verricht, alvorens overwogen kan worden of deze put weer gebruikt mag worden voor de injectie van productiewater.
Webinar van de Provincie Overijssel over de scheur in de buitenbuis in Twente
Op 7 juli 2021 organiseerde de Provincie Overijssel en webinar voor haar inwoners over de scheur in de buitenbuis van ROW2 in Twente. SodM heeft hier haar oordeel, de te nemen maatregelen en het verscherpt toezicht nader toegelicht. Ook zijn er vragen gesteld. Het webinar is op de website van de Provincie Overijssel terug te zien.